IPARD PROGRAMI 

PROGRAMIN AMACI

IPARD, Avrupa Birliği (AB) tarafından aday ve potansiyel aday ülkelere destek olmak amacıyla oluşturulan, Katılım Öncesi Yardım Aracı’nın Kırsal Kalkınma bileşenidir. IPARD, Avrupa Birliği’nin Ortak Tarım Politikası, Kırsal Kalkınma Politikası ve ilgili politikalarının uygulanması ve yönetimi için uyum hazırlıklarını ve bu kapsamda politika geliştirilmesini desteklemeyi amaçlamaktadır.

Faydalanıcılara uygun harcamalar karşılığında sağlanacak olan mali desteğin kaynağı, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti eş finansmanından oluşturulan IPARD Programı Fonu’dur. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) ülkemizde programın uygulamasından sorumlu olan kurum olup Tarım ve Orman Bakanlığı programın yönetim otoritesinde yer almaktadır. 

IPARD projelerinde 4 harcama kalemine hibe verilmektedir.

1. Yapım İşleri (İnşaat Harcamaları)
2. Makine ve Ekipman Alımı
3. Hizmet Alımı
4. Görünürlük Harcamaları

YATIRIM KONULARI, HİBE LİMİTLERİ VE ORANLARI

PROGRAMIN KAPSAMI

101-TARIMSAL İŞLETMELERİN FİZİKİ VARLIKLARINA YÖNELİK YATIRIMLAR

 101-1 Süt Üreten Tarımsal İşletmeler

• En az 10, en fazla 150 süt ineği
• En az 5, en fazla 50 süt veren manda
• En az 75, en fazla 800 süt veren koyun
• En az 75, en fazla 800 süt veren keçi kapasiteli yatırımlar.

101-2 Kırmızı Et Üreten Tarımsal İşletmeler

• En az 30, en fazla 250 sığır
• En az 10, en fazla 50 manda
• En az 75, en fazla 500 koyun
• En az 75, en fazla 500 keçi kapasiteli yatırımlar.

101-3 Kanatlı Eti Üreten Tarımsal İşletmeler

• En az 15.000, en fazla 100.000 broyler
• En az 3.000, en fazla 15.000 organik broyler
• En az 1.000, en fazla 10.000 hindi
• En az 400, en fazla 4.000 kaz kapasiteli yatırımlar.

101-4 Yumurta Üreten Tarımsal İşletmeler

• En az 20.000, en fazla 100.000 yumurta tavuğu kapasiteli yatırımlar.

103-TARIM VE BALIKÇILIK ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI İLE İLGİLİ FİZİKİ VARLIKLARA YÖNELİK YATIRIMLAR

103-1 Süt ve Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması

• Süt işleyen işletmeler yatırımın sonunda günlük en az 10 ton kurulu işleme kapasitesine sahip olmalıdır.
• Peynir altı suyu işleyen işletmeler yatırımın sonunda günlük en az 10 ton kurulu işleme kapasitesine sahip olmalıdır

103-2 Kırmızı Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması

Kırmızı Et Kesimhaneleri

• Sadece sığır ve manda kesimi gerçekleştiriliyorsa günde en az 30 baş, en fazla 500 baş,
• Sadece koyun ve keçi kesimi gerçekleştiriliyorsa, günde en az 50 baş ve en fazla 4.000 baş,
• Sığır, manda ve koyun/keçi kesimi gerçekleştiriliyorsa sığır, manda ve koyun/keçi için belirtilen maksimum ve minimum limitler karşılanmalıdır.

Et İşleme ve Parçalama Tesisleri

• En az 0.5 ton, en fazla 5 tonluk günlük kurulu işleme kapasitesine olmaları gerekmektedir.

103-3 Kanatlı Et ve Et Ürünleri İşlenmesi ve Pazarlanması

 Kanatlı Eti Kesimhaneleri

• Saatte en az 2.000 tavuk, en fazla 7.000 tavuk
• Saatte en az 100, en fazla 1.000 hindi-kaz kapasiteli yatırımlar.

103-4 Su Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması

• İşletme, en az 100 ton/yıl ve en fazla 2.000 ton/yıl su ürünleri, balık yağı, yumuşakça, çift kabuklu yumuşakça ve kabuklu deniz canlıları üretim kapasitesine sahip olmalıdır.
• Yatırımlar, karada gerçekleştirilen hizmetler olmalıdır.
• İnsan tüketimine yönelik olmayan su ürünleri ve kültür balıkçılığı ürünleri ile ilgili yatırımlar uygun değildir. Fakat su ürünleri ve kültür balıkçılığı ürünlerinin (insan tüketimine yönelik olanlar) atıklarının işleme ve pazarlamaları ile ilgili yatırımlar uygundur.

 103-5 Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması

• İşletme, 5957 sayılı “Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi” Kanunu ve bu Kanunun müteakip değişiklikleri tarafından öngörülen koşulları karşılamalıdır.
• Üretici örgütleri 5957 sayılı Kanunda verilen tanımlara uymak zorundadırlar.
• Yatırımlar meyve ve sebzelerin depolanması, tasnif edilmesi, işlenmesi, kurutulması, kavrulması, dondurulması ve paketlenmesi hükümleri ile uyumlu olmalıdır.
• Soğuk hava depolarının toplam kapasitesi en fazla 10.000 m³ olmalıdır. Üretici örgütleri ve üretici örgütünün hâkim ortak olduğu tüzel kişilerin yaptığı başvurular için üst limit şartı aranmayacaktır.

 302-ÇİFTLİK FAALİYETLERİN ÇEŞİTLENDİRİLMESİ VE İŞ GELİŞTİRME

 302-1 Bitkisel Üretimin Çeşitlendirilmesi, Bitkisel Ürünlerin İşlenmesi ve Paketlenmesi

• Açık arazi büyüklüğü maksimum 4 hektar olmalıdır.
• Sera büyüklüğü ve mantar ile misel üretim alanı maksimum 2 hektar olmalıdır.

302-2 Arıcılık ve Arı Ürünlerinin Üretimi, İşlenmesi ve Paketlenmesi

• Bal ve arı ürünleri için, kovan sayısı minimum 30 ve maksimum 500 kovan şeklinde olmalıdır.
• Bal ve arı ürünlerinin işlenmesi, paketlenmesi ile ilgili yatırımlar desteklenmektedir.
• Ana arı üretimi faaliyetleri desteklenmektedir.

302-3 Zanaatkârlık ve Katma Değerli Ürünler

 KATMA DEĞERLİ ÜRÜNLER

• Et işleme (en fazla 0,5 ton/gün) ve süt işleme (en fazla 10 ton/gün)
• Meyve ve Sebze İşleme (Biber Salçası, Püre, Pekmez, Marmelat, Reçel, Pestil, Turşu, Meyve ve Sebze Suları, Konserve, Sirke, Közleme, Salamura, Ekşiler, Ezme)
• Sofralık Zeytin ve Zeytin Mamulleri
• Kurutulmuş Meyve ve Sebzelerin İmalatı
• Boza, Salep, Bakliyat, Mısır Kurutma, Yerel Yiyecek (Yemek, Börek, Tatlı, Şekerlemeler, Unlu Mamuller)
• Baharatlar, Kaya Tuzu, Bitki Çayları ve Aromatik Kahveler, Pamuk Yağı, Defne Yağı, Susam Yağı, Soslar, Kemik suyu
• Sabun, Gülsuyu, Pelet (biyo-yakıt) ve Briket (biyo-yakıt), Prina

 ZANAATKÂRLIK LİSTESİ

Ahşap işi, müzik aletleri yapımı, saraçlık, metal işi, keçe yapımı, folklorik bebek ve giysi yapımı, cam eşya, kilimcilik, yorgancılık, seramiklerin üretimi, halıcılık, tarak yapımı, çanak çömlek, semer yapımı, alçı işleri/tandır yapımı, çinicilik, taş işleme, dikişçilik, giysi dekorasyonu, dokumacılık, dekoratif taş işi, nakış işleme, örgü, hasır işi, sedef döşeme, süpürge yapımı, sepet dokuma, kâğıt sanatları hattatlık.

• Kırsal Turizm ve Rekreasyonel Faaliyetler
• Konaklama tesisleri, nihai ödeme talebine kadar, “Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik” uyarınca belgelendirilmelidir.
• İşletmenin kapasitesi maksimum 20 oda olmalıdır. Bungalov evler için de maksimum kapasite 20 evdir.
• Pansiyonlar veya konaklama tesislerinin kurulması veya yeniden tefrişi, mevcut binalarda yatak ve kahvaltı odalarının yenilenmesi veya çiftliklerde ve açık alanlarda konaklama amacıyla bina ve tesislerin inşası (örnek olarak, kamp yerleri, spor ve rekreasyon alanları) uygundur.
• Dağ bisikleti, rafting, doğa yürüyüşleri olmak üzere, at biniciliği, spor veya iç sularda rekreasyon balıkçılığı gibi turistik açık alan aktivitelerinin organizasyonu uygundur.

302-5 Su Ürünleri Yetiştiriciliği

• Yatırımın kapasitesi 10-200 ton/yıl arasında olmalıdır.
• Su ürünleri yetiştiriciliği kapsamında tatlı su ve tuzlu su üretimleri destek kapsamındadır.
• Desteklenecek türler: Türk somonu, deniz alabalığı, istiridye, karides, çipura, alabalık, sazan, yayın balığı, kerevit, kurbağa, algler, sudak, tatlı su levreği, turna, tilapya, mersin balığı, Avrupa yılan balığı, gelin balığı (karabalık) (Clarias Lazera), Amerikan Yayın Balığı (Ictalurus Sp.).

302-6 Makine Parkları

• Sadece Üretici örgütleri başvuru yapabilecektir.
• Destek talep edilen tüm inşaat işleri ve makine ekipmanlar, başvuru yapan üretici örgütünün faaliyet alanlarıyla ilgili olmalıdır.
• Bu kapsamda verilecek destekler, makine ekipmanların üretici örgütü tarafından üyelere kiralanması suretiyle üyelerinin ortak kullanımının sağlanmasını amaçlamaktadır.

302-7 Yenilenebilir Enerji Yatırımları

• Elektrik ve ısı üretimi amacı ile yenilenebilir enerji faaliyetleri (hidroelektrik hariç) uygundur.
• 5 MW kapasiteye kadar olan yenilenebilir enerji yatırımları (mikro-kojenerasyon yatırımları için 100 kWe’ye kadar) desteklenecektir.
• Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretilmesini hedefliyor ise, ulusal şebekeye bağlanılması (ON-GRID) zorunludur.

PROGRAMININ AMACI

Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımlar ve Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımlarının Desteklenmesine ilişkin 81 ilde kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlamak için gerçek ve tüzel kişilerin ekonomik yatırımlarına yönelik olarak belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda hazırlayacakları hibe başvurularının il ve Bakanlık düzeyinde değerlendirilmesi sonucunda uygun bulunanlar bütçe imkanları dâhilinde programa alınacak ve hibeye esas proje tutarlarının %50’si hibe desteği olarak program bütçesinden karşılanacaktır.

KKYDP projeleri kapsamında aşağıdaki harcama kalemleri %50 hibe desteği verilmektedir.

1. Yapım İşleri (İnşaat)
2. Makine ve Ekipman Alımı

YATIRIM KONULARI, HİBE LİMİTLERİ VE ORANLARI

PROGRAMIN KAPSAMI

Program kapsamında aşağıdaki konularda gerçekleştirilecek yatırım türleri ve faaliyetler desteklenmektedir;

• Ekonomik Yatırımlar
• Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımları

EKONOMİK YATIRIM KONULARI

1. Tarımsal Ürünlerin İşlenmesi, Paketlenmesi Ve Depolanması
   • Tıbbi ve aromatik bitkilere yönelik yatırımlar
   • Bitkisel ürünlere yönelik yatırımlar
   • Hayvansal ürünlere yönelik yatırımlar
   • Çelik silo konusuna yönelik yatırımlar (Yeni tesis ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon)
   • Soğuk hava deposu konusuna yönelik yatırımlar

2. Tarımsal Üretime Yönelik Sabit Yatırımlar
   • Kapalı ortamda bitkisel üretime yönelik yatırımlar (Yeni tesis ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon)
   • Büyükbaş hayvan yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar (Su kısıtı olan yerler listesinde olan illerde yeni tesis ve kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması desteklenmez.)
   • Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar
   • Kanatlı hayvan yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar (Sadece kapasite arttırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon)
   • Kültür mantarı üretimine yönelik yatırımlar
   • Büyükbaş ve küçükbaş hayvan kesimhanelerine yönelik yatırımlar
   • Kanatlı hayvan kesimhanelerine yönelik yatırımlar

3. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Kullanımına İlişkin Yatırımlar

4. Su Ürünleri Yetiştiriciliğine Yönelik Yatırımlar
   • Denizlerde yetiştiricilik
   • İç sularda yetiştiricilik
   • Tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgelerinde yetiştiricilik

5. Hayvansal ve Bitkisel Orijinli Gübre İşlenmesi, Paketlenmesi ve Depolanması
   • Hayvansal orijinli gübre
   • Bitkisel orijinli gübre

KIRSAL EKONOMİK ALTYAPI YATIRIMLAR

1. Aile işletmeciliği faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı yatırımları
2. Arıcılık ve arı ürünlerine yönelik yatırımlar
3. Bilişim sistemleri ve eğitimi yatırımları
4. El sanatları ve katma değerli ürünlere yönelik yatırımlar
5. İpek böceği yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar
6. Su ürünleri yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar
7. Tarımsal amaçlı örgütler için makine parkı yatırımları
8. Tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar