ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ İLE İLGİLİ USUL VE ESASLAR

18/07/2021 tarihinde TBMM’de kanunlaşan 7333 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 16’ıncı maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa geçici 85’inci madde eklenmiştir.

2016 yılı, 2017 yılı, 2018 yılı Ocak ila 2018 Eylül dönemi, 2019 yılı ve 2020 yılında uygulanan asgari ücret desteği, 2021 yılında da devam edecektir. 2021 yılında uygulanacak asgari ücret desteğinin detayları ise 16.08.2021 tarihli 2021/28 sayılı “Asgari Ücret Desteği” konulu genelgede açıklanmıştır. Buna göre;

2020 yılında faaliyet gösteren iş yerleri için prime esas günlük kazancı 147 TL, toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 294 TL ve Linyit ve Taşkömürü çıkarılan işyerleri için 392 TL ve altında olan, 2021 yılında tescil edilen (yeni) iş yerleri için ise uzun vadeli sigorta kollarına tabi tüm sigortalıların çalışma gün sayısının günlük 2,50 TL ile çarpılması sonucu bulunacak tutar kadar asgari ücret desteği sağlanacaktır.

Destekten yararlanılacak ayda/dönemde, 2020 yılı Ocak ile Aralık ayları arasında (dahil) APHB / Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinde bildirilen en düşük uzun vadeli sigorta kollarına tabi tüm sigortalı sayısının altına düşmemesi gerekmektedir. Düşmesi halinde söz konusu destek uygulanmayacaktır.

Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.

Muvazaalı İşlem ve Eksik Bildirim Hallerinde Asgari Ücret Desteği

• Var olan bir işletmenin kapatılarak farklı bir ad ve unvan altında veya bir iş birimi olarak açılması, yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs şirketlerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanma adına yapılan muvazaalı işlemlerin anlaşılması halinde,
• Sigortalıların prime esas kazançlarının 2021/Ocak – 2021/Aralık dönemleri arasında Kuruma bildirilmediğinin veya eksik bildirildiğinin tespiti halinde

İşverene on beş gün içerisinde eksiklikleri gidermesi adına Kurum tarafından ihtar yapılacaktır. Kurumca yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içerisinde tespit edilen eksiklikler giderilmemiş ise; bu işyerleri için 2021 yılında asgari ücret desteğinden yararlanılamayacaktır. Yararlanılmış ise; yararlandırılan tutar, gecikme zammı ve gecikme faizi birlikte işverenden geri alınacaktır.

ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ USUL VE ESASLARI

2021 yılında uygulanacak asgari ücret desteğinin usul ve esasları, geçmiş yıllarda olduğu gibi 01.01.2021 tarihinden önce tescil edilen işyerleri açısından farklı, 2021 yılında tescil edilen veya 2020 yılında hiç bildirim yapılmayan işyerleri açısından farklı olarak belirlenmiştir.

01.01.2021 Tarihinden Önce Tescil Edilmiş Olan İşyerleri

Uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan sigortalılar için verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92 nolu belge türlerinden dolayı destekten yararlanılacaktır. Bu sebeple uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi tutulmayan sigortalılar için söz konusu destekten yararlanılması mümkün olmayacaktır.

Belge/beyanname verilmemesine rağmen uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan “Ev hizmetlerinde çalışanlar ve konut kapıcıları” çalıştıran işverenler de destekten faydalanacaktır.

Söz konusu uygulama, işsizlik sigortası primleri hariç yapılacağı için, işsizlik sigortasına ait sigortalı ve işveren primleri bu destek kapsamında karşılanmayacaktır.

Örnek: (A) işyerinde 2021 yılı Mart ayında (1) nolu belge türünden 10 sigortalı, (2) nolu belge türünden 5 sigortalı ve (14) nolu belge türünden 2 sigortalı bildirilmiştir. Bu durumda 2021 yılı Mart ayında destekten faydalanılacak sigortalı sayısı 10+2= 12 olarak hesaplanacaktır.

Asgari Ücret Desteğinden Yararlanılacak Prim Ödeme Gün Sayısının Hesaplanması

2020 yılının esas alınacak ayında yasal süresinde / yasal süresi dışında / re’sen düzenlenen “asıl” ve “ek” belgelerin/beyannamelerin toplamından “iptal” belgelerin/beyannamelerin gün sayısının çıkarılmasıyla toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.

Özel sektör veya kamu sektörü ayrımı yapılmaksızın 01.03.2021 tarihinden sonra işleme alınacak olan 2020 yılının ilgili ayına ilişkin asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerindeki / muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki gün sayısı ile prime esas kazanç tutarı dikkate alınmayacaktır.

Örnek: 2020 yılı Şubat ayı için (1) nolu belge türünden bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 147 TL’nin altında olan 5 sigortalının toplam prim ödeme gün sayısı 120 gün olduğunu ve 05.03.2021 tarihinde 2020/Şubat döneminde bildirimi yapılan 1 sigortalının 20 gün olarak bildirilmiş gün sayısının 30 güne tamamlanmasını gerektiğinin tespit edilmiş olduğunu varsayalım.

Bu ek bildirim her durumda 01.03.2021 tarihinden sonra işleme alınacağı için dikkate alınmayacak ve bu işverenin sigorta primi desteğine esas azami gün sayısı 120 olarak değerlendirilecektir.

2020 Yılının Aynı Döneminde Sigortalı Bildirimi Yapılmaması Durumu

2020 yılından önce Kanun kapsamına alınmış olmasına rağmen 2020 yılında hiç sigortalı çalıştırmamış veya 2020 yılının en son bildirim yapılan ayını takip eden aydan 2020 yılı sonuna kadar hiç bildirim yapılmayan iş yerleri için asgari ücret desteği usul ve esasları 2021 yılında tescil edilmiş olan işyerlerine göre olacaktır.

Ayrıca 2020 yılının aynı ve müteakip aylarında bildirimde bulunulmamış veya 0 gün 0 kazanç bildirilmiş veya uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında bildirimde bulunulmuş olması halinde, bu ayı takip eden ilk bildirim yapılmış ayın aylık prim hizmet belgesindeki / muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki bildirimleri esas alınacaktır.

Takip eden aylarda da bildirim yapılmamış olması durumunda ise bildirim yapılmayan dönemler hakkında ilk defa 2021 yılında tescil eidlmiş işyeri gibi işlemler yapılacaktır.

Örnek: 2020 yılında sadece Ocak, Şubat ve Ekim aylarında bildirim yapılmış bir iş yerinde Ocak ve Şubat aylarında sadece bir sigortalı çalışmakta olup, geçici iş göremezlik raporu nedeniyle 0 gün 0 kazanç bildirimi yapılmıştır. Bu durumda; 2020 yılının diğer bildirim yapılan ilk (söz konusu örnekte tek) ayı olan Ekim ayı aylık prim ve hizmet belgesindeki / muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün sayısı esas alınacaktır.

Günlük Asgari Ücret Destek Tutarının Hesaplanması

Asgari ücret desteğine esas günlük tutarın belirlenmesinde 2020/Ocak ila 2020/Aralık ayı/döneminde uzun vadeli sigorta kollarından (yaşlılık, malullük, ölüm sigortası) aylık prim ve hizmet belgeleri / muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile bildirimi yapılan sigortalı (4/1-a) sayısı esas alınacaktır.

2021 yılı öncesi tescil edilen işyerleri için, 2020 yılının aynı ayına ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde / muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 147 TL, toplu iş sözleşmesi uygulanan yerlerde 294 TL ve linyit ile taşkömürü çıkarılan işyerlerinde 392 TL ve altında olan sigortalıların çalışma gün sayısının, günlük 2,50 TL ile çarpılması ile hesaplama yapılır.

Hesaplanan tutar kadar asgari ücret desteği sağlanacak olup bu tutar işverenin takip eden aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.

Asgari Ücret Desteğinden Yararlanma Şartları

• Destekten yararlanmak isteyen işverenlerin 2021 yılına ait Aylık Prim Hizmet Belgesi / Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinini yasal süresi içinde vermeleri gerekmektedir. APHB / MPHB’nin yasal süresi içinde verilmemesi durumunda, verilmeyen aylar için destekten yararlanılamayacaktır.

• 2021 yılına ilişkin olmak üzere yasal süresi dışında verilen ve gün sayısını arttıracak olan “ek” ve “asıl” belge/beyannemeler destekten yararlanılacak gün hesabında dikkate alınmayacaktır. Buna karşın yasal süresi dışında verilen ve gün sayısını azaltacak olan “iptal” niteliğindeki belge/beyannameler destekten yararlanılacak gün hesaplamasında dikkate alınacaktır.

• Sigortalıların prime esas kazançlarının 2021/Ocak – 2021/Aralık dönemleri arasında Kuruma bildirilmediğinin veya eksik bildirildiğinin tespiti halinde İşverene on beş gün içerisinde eksiklikleri gidermesi adına Kurum tarafından ihtar yapılacaktır. Kurumca yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içerisinde tespit edilen eksiklikler giderilmemiş ise; bu işyerleri için 2021 yılında asgari ücret desteğinden yararlanılamayacaktır. Yararlanılmış ise; yararlandırılan tutar, gecikme zammı ve gecikme faizi birlikte işverenden geri alınacaktır.

• 2021/Ocak ila 2021/Aralık dönemlerinde bildirilen sigorta sayısının 2020 yılı Ocak ila Aralık dönemlerinde en az sigortalı bildirimi yapılan dönemdeki sigortalı sayısından az olmaması gerekmektedir. Hesaplama yapılırken 0 gün 0 kazanç bildirimi yapılan sigortalılar, toplam sigortalı sayısından düşülecektir.

Örnek: 2020 yılında Ocak ayında toplam sigortalı sayısı 20, Şubat-Kasım aralığında tüm dönemlerde toplam sigortalı sayısı 21, Aralık ayında ise toplam sigortalı sayısı 22’dir. Tüm dönemlerde SGDP’li çalışan olmamakla birlikte tüm çalışanlar hesaplamaya dahil edilecek belge türündedir. Aralık ayında 3 çalışan için 0 gün 0 kazanç bildirimi yapılmıştır.

Bu durumda Aralık ayında uzun vadeli sigorta kollarına tabi çalışan sayısı 22 – 3 = 19 olacak ve 2020 yılında en az bildirim yapılan dönem 2020/Aralık dönemi olacaktır.

• 2021 yılı öncesi tescil edilmiş olan işyerleri için uygulanacak olan asgari ücret desteğinden işverenler Kuruma vadesi geçmiş borcu olsa dahi yararlanılabileceği gibi, aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden kaynaklanan prim borçlarının ödenmiş olma şartı da aranmayacaktır.

2021 yılında Tescil Edilmiş/Edilecek olan İşyerleri

Kapsama giren Sigortalılar

Uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan sigortalılar için verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51,52,53,54, 55, 90, 91, 92 nolu belge türlerinden dolayı asgari ücret desteğinden yararlanılacak olup, uzun vadeli sigorta kollarına tabi tutulmayan sigortalılar için söz konusu destekten yararlanılamayacaktır.

Asgari Ücret Desteğinden Yararlanılacak Prim Ödeme Gün Sayısı Hesaplaması

2021 yılının esas alınacak ilgili ayında, yasal süresi içinde veya 28.02.2022 tarihine kadar yasal süresi dışında verilen veya re’sen düzenlenen asıl ve ek belgelerin gün sayılarının toplamının iptal nitelikteki belgelerdeki gün sayısından çıkarılmasıyla toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.

2021 yılında tescil edilen işyerlerinde prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırları arasında bildirilen tüm sigortalıların prim ödeme gün sayıları hesaplamada esas alınacaktır.

Örnek: 5 sigortalı çalışan iş yerinde 1 No.lu belge türü ile 4 sigortalı bildirilmiş, 1 sigortalı 2 no.lu belge türü ile bildirilmiştir. Tüm sigortalıların gün sayısının 30 olduğunu ve (1) nolu belge türünden verilen 4 sigortalıdan 3’ünün SPEK tutarının 5.000 TL, 1’inin ise 35.000 TL olduğunu varsayarsak;

(1) Nolu belgeden verilen 3 sigortalı prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırı arasındadır. Bu nedenle 3 x 30 = 90    |   90 x 2,5 = 225 TL asgari ücret desteği sağlanacaktır.

Asgari Ücret Desteğinden Yararlanma Şartları

• Aylık prim ve hizmet belgelerinin / muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içinde verilmesi
• Ödeme vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcunun bulunmaması veya borcun yapılandırılmış olması
• Tahakkuk edecek olan sigorta primlerinin yasal süresi içerisinde ödenmesi

Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde, 2021 yılı için sigortasız işçi çalıştırıldığının, prime esas kazancın eksik bildirildiğinin veya bildirilen sigortalıların fiilen çalıştırılmadığının tespit edilmesi halinde işverenlerin asgari ücret desteğinden yararlanmasının mümkün olmayacağı gibi 2021 yılında destekten yararlanılmışsa, bu tutar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.

Asgari Ücret Desteği Hakkında Diğer Bilinmesi Gerekenler

Sigorta primlerinin işveren ve sigortalı hisselerinin tamamının devlet tarafından karşılandığı teşvik kapsamında sigortalı istihdam ediliyor olması halinde, işverenlerin bu kapsamdaki sigortalıları için ödeyeceği sigorta primlerinin tutarının İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutardan az olduğu durumlarda, sadece işverenin ödeyeceği tutar kadar asgari ücret desteğinden yararlanılacaktır.

4447 sayılı Kanunun geçici 19, 26, 27, 28 ve 30’uncu maddelerinde yer alan teşviklerden yararlandırılan sigortalılar için, teşviklerden yararlanılan aylarda asgari ücret desteğinden faydalanılamayacaktır. Söz konusu teşviklerde işveren ve çalışan hissesi devlet tarafından karşılandığı için ayrıca bir destek sağlanmayacaktır.

Alt işverenlerin kendi çalıştırmış oldukları sigortalıların asgari ücret desteğinden yararlanmaları için, 7333 sayılı Kanunun uygulanacağı 01.01.2021 – 31.12.2021 döneminde faaliyetine devam ediyor veya yeni başlıyor olması gerekmektedir.

Asgari ücret desteğinden yararlanmak için işverenlerden başvuru şartı aranmayacak olup, genelgede yer alan şartları taşıyan tüm işverenler destekten yararlanacaktır.

Her türlü soru ve görüşleriniz için bizlere info@sistemglobal.com.tr adresinden ulaşabilirsiniz.

Bilgiyi Tecrübeyle Güce Dönüştürüyoruz…