KDV İADE TALEPLERİNDE ZAMANAŞIMI DÜZENLEMESİ
9 Kasım 20227420 Sayılı Kanun Resmi Gazete’de Yayımlandı
9 Kasım 2022Türkiye genelinde, 2022 yılı itibariyle 101.386 ihracatçı firma bulunmaktadır. Firmaların son 12 aylık veri dökümüne bakıldığında 253.138 milyar ABD doları değerinde toplam ihracat gerçekleştirilmiştir. 2022 Ocak-Ekim döneminde geçen yılın aynı dönemine göre ihracat %15.4 oranında artarak 209 milyar 450 milyon ABD doları; ithalat %39.5 oranında artarak 300 milyar 553 milyon ABD doları; dış ticaret hacmi ise %28.5 oranında artarak 510 milyar 3 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
Aşağıdaki tabloda 2022 döneminde en fazla ihracat yapılan ülkeler ve bir önceki yıla göre değişim oranları verilmiştir.
En Fazla İhracat Yapılan İlk 10 Ülke:
| Ülke (Bin $) | 1-31 Ekim 2021 | 1-31 Ekim 2022 | Değişim % |
| Almanya | 1.556.011 | 1.526.526 | -1,9% |
| Amerika Birleşik Devletleri | 1.149.234 | 1.111.230 | -3,3% |
| Birleşik Krallık | 1.166.855 | 1.031.265 | -11,6% |
| Irak | 888.085 | 1.027.557 | 15,7% |
| Rusya Federasyonu | 563.515 | 898.901 | 59,5% |
| İtalya | 1.024.999 | 875.666 | -14,6% |
| Fransa | 739.548 | 717.472 | -3,0% |
| İspanya | 965.035 | 651.461 | -32,5% |
| Hollanda | 508.373 | 562.931 | 10,7% |
| Polonya | 428.338 | 485.524 | 13,4% |
Türkiye İhracatçılar Meclisi’nden alınan verilere göre Irak, Rusya, Hollanda ve Polonya pazarlarına yapılan ihracatlar geçen yıla oranla artış göstermiştir. Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı olan Almanya’ya yapılan ihracat %1.9 oranında azalsa da 2022 yılında da en yüksek pay 1 milyon 526 milyar ABD doları ile Almanya’ya aittir. Almanya’yı sırasıyla ABD, Birleşik Krallık ve Irak takip etmekte olup 3 söz konusu üç ülkenin ihracat rakamları birbirine rekabetçi konumdadır.
En Fazla İhracat Yapan İlk 10 Sektör:
| Sektör (Bin $) | 1-31 Ekim 2021 | 1-31 Ekim 2022 | Değişim % |
| Otomotiv Endüstrisi | 2.603.919 | 2.650.907 | 1,8% |
| Kimyevi Maddeler ve Mamulleri | 2.264.994 | 2.613.348 | 15,4% |
| Hazır giyim ve Konfeksiyon | 1.908.628 | 1.707.172 | -10,6% |
| Çelik | 2.254.220 | 1.392.546 | -38,2% |
| Elektrik ve Elektronik | 1.230.967 | 1.324.566 | 7,6% |
| Demir ve Demir Dışı Metaller | 1.144.170 | 1.049.543 | -8,3% |
| Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri | 897.190 | 1.045.929 | 16,6% |
| Makine ve Aksamları | 807.783 | 854.230 | 5,8% |
| Tekstil ve Hammaddeleri | 916.756 | 834.442 | -9,0% |
| Mobilya, Kâğıt ve Orman Ürünleri | 613.681 | 704.578 | 14,8% |
En fazla ihracat yapılan sektörlere bakıldığında ise otomotiv ve kimyevi maddeler sektörleri lider konumdadır. Özellikle kimyevi maddeler ve mamüller sektörü geçen yıla oranla ihracatını %15.4 oranında arttırarak 2 milyon 613 milyar değerine ulaşmıştır. İlk 10 sektör incelendiğinde ihracatı imalat sanayiinin yönlendirdiğini söylemek mümkündür. Dünyada yaşanan krizler ve buna bağlı olarak küresel tedarik zincirlerindeki değişim, Türkiye’nin lehine bir sonuç vermiş ve ilave tedarik talebi, Türkiye’nin ihracatındaki büyümeti desteklemiştir. Söz konusu talepten etkilenen imalat sanayi ihracatı geçtiğimiz yılı sonunda dünyada %22.6 oranında artış gösterirken Türkiye’de %31.3 oranında büyümüştür. Aradaki 8.7 puanlık farkın, tedarik zincirlerindeki değişimin potansiyel etkisi olduğu düşünülmektedir.
Her yıl T.C. Ticaret Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen Çeyrek Bazında Dış Ticaret Beklentileri Anketi sonuçlarına göre 2022 yılı 4. Çeyrek İhracat Beklenti Endeksi bir önceki çeyreğe göre 11 puan azalarak 108.1 olmuştur. Ankete konu olan yayılma endekslerine göre, gelecek 3 aya ilişkin ihracat beklentisi, ihracat sipariş beklentisi, mevcut durumda kayıtlı ihracat sipariş düzeyi ve son 3 aydaki ihracat sipariş düzeyine yönelik değerlendirmeler endeksi negatif yönde eğilim göstermektedir. Bu bağlamda 2022 ilk çeyrekte ihracat beklentisi 115.8; ikinci çeyrekte 121.3; üçüncü çeyrekte 119.1 olarak gerçekleşirken çeyrek bazındaki beklenti dalgalı bir seyir izlemektedir.
2022 yılı 4. Çeyrek İthalat Beklentisi Endeksine göre ise beklenti bir önceki çeyreğe göre 5.1 puan artış göstererek 113.7 olmuştur. Son 3 aydaki ithalat sipariş düzeyi sorusuna yönelik değerlendirmeler endeksi pozitif yönde etkilerken; mevcut durumda kayıtlı ithalat sipariş düzeyi, endeksi negatif yönde etkilemiştir. İthalat beklentisi 2022 yılı ilk çeyrekte 118.8; ikinci çeyrekte 110.6; üçüncü çeyrekte 108.6 olarak gerçekleşmiştir.
